Copia dell'atto registrato al N°317 della Serie Generale.

Serie Generale 319 

In nomine sancte atque individue Trinitatis, Patris et Fillii et Spiritus Sancti, amen. Anno Domini millesimo quadringentesimo sexagesimoquarto, indictione duodecima, die vero vicesima mensis martii. Hoc est quoddam exemplum sive transsumptum cuisdam publici instrumenti compromissi, sententieque et pactorum ac transactionis factarum et initarum inter et per comunitates, civitatem Taurini ex una et loci Montis Calerii ex allia partibus, de et pro finibus Dovaxii, sumpti e recepti ac in publicam formam levati per Matheum Lafranchi notarium de[1] sub datta in campis in finibus Cabureti et subter Caburetum, die lune XXIX mensis octubris, millesimo ducentesimo octuagesimo quinto, indictione terciadecima. Cuius quid intrumenti compromissi et sententie pactorum et transactionis tenor inferius sequitur et est tallis. Anno Domini millesimo ducentesimo octuagesimo quinto, indictione terciadecima, die lune XXIX mensis octubris. Actum in finibus Cabureti de subter Caburretum in campis. Interfuerunt testes vocati et rogati dominus Paganus de Sabmacho iudex civitatis Taurini, dominus Iohannes de Alavardo iudex loci Montis Calerii, dominus Uricus de Ripalta castellanus dicti loci, dominus Franciscus de Brenitio, dominus Valfredus de Riviglasco hiis presentibus. De predictis precepta sunt fieri publica instrumenta cuiusdem tenoris michi Matheo Lafranco notario et Fredrico Lurie notario de Taurino. Cum quam plurime questiones verterentur et verti sperarentur inter Petrum Barathum civem Taurini, sindicum civitatis et universitatis Taurini pro dicta[2] universitate et pro quibusdam singularibus personibus de dicta universitate, pro quibus nomine dicte universitatis constituit facturum et curaturum pro dicta universitate quod predicte singulares persone attendent et observabunt quicquid dictum, pronuntiatum fuerit super questionibus infrascriptis per infrascriptos arbitratores ex una parte et Guiglermum Longum de Monte Calerio, sindicum universitatis Montis Calerii pro dicta universitate et pro quibusdam singularibus personis de dicta universitate, constituit se facturum et curaturum pro dicta universitate, quod predicte singulares persone attendent et observabunt quicquid dictum et pronuntiatum fuerit super questionibus infrascriptis per infrascriptos arbitratores ex allia. Que questiones tales erant: petebat namque dictus sindicus Petrus Barachus nomine universitatis Taurini et dicebat quod fines Dovaxii ultra Padum vivum debebant esse universitatis Taurini et de finibus dicte universitatis, et quod predicti fines ultra Padum vivum durabant et se extendebant usque ad pontem Montis Calerii hedificatum super Padum vivum et usque ad rivum Gambarerium; et quod dicta universitas Montis Calerii impediebat quod merchandie non ducerentur per fines Montis Calerii et per predictos fines apud Taurinum, et quod illi de Monte Calerio qui habent posessiones aliquas in finibus Dovaxii ultra pontem Montis Calerii quantum de dictis posessionibus et de godiis et fructibus exeuntibus de dictis posessionibus quantum ad taleas et fodra et campariam et omnia allia que continentur in iurisdictione misto et mero imperio subesse, debebant iurisdictioni universitatis Taurini, et quod quedam quam plurime persone universitatis Taurini asserebant quod quedam persone de universitate Montis Calerii ceperant de posessionibus ipsarum in finibus Dovaxii et allie quam plures questiones. Et e contrario dicebat dictus Guiglelmus sindicus universitatis Montis Calerii, nomine ipsius universitatis et nomine quarundam singularum personarum, de dicta universitate predicta narrata per sindicum Taurini vera non esse. Et etiam plus asserebat quod fines Dovaxii existentes ultra Padum vivum durabant usque ad Sanctum Gosmarium ex parte Taurini et quod predictos fines possiderat longo et longissimo tempore et etiam tanto tempore quod non extat memoria et quod ipsi fines erant universitatis Montis Calerii et allie quam plures questiones. Tandem dicti sindici, nominibus supradictis, volentes de predictis ad concordiam pervenire, compromisserunt sese ad invitioni[3] in nobilem virum dominum Iblonem vicecomittem Vallis Auste et vicarium Pedemontis et in dominos Iohannem Pogium, Be(r)tolotum Mallamenam cives Taurini, Nicholinum Duchum, Petrum Castagnum burgienses Montis Calerii tamquam in comunes amicos, arbitratores seu amicabiles compositores, talli modo quod supradicti arbitratores, existentes omnes in concordia vel maior pars ipsorum, super supradictis questionibus vel super qualibet ipsarum vel super aliis questionibus que sunt vel esse possent, qualibet de causa inter supradictas partes dictis nominibus possint ad eorum liberam voluntatem iuris, ordine servato vel non servato, in scriptis vel sine scriptis, citatis partibus vel non citatis, presente una et altera absente vel anbabus absentibus, et quocumque loco dicere vel diffinire, arbitrari et etiam die feriata vel non feriata laudare, semel et pluries dictum eorum corigeri sive dicta emandari et interpretari prout eis videbitur faciendum, promittentes supradicti sindici eorum nomine et nomine dictarum universitatum et sub pena librarum centum viannensium et sub obligatione bonorum dictarum universitatum, stipulata pena et promissa a parte parti solempni stipulacione intervenienti attendere et observare quicquid dictum et arbitratum vel ordinatum fuerit semel et pluries prout superius est notatum per supradictos arbitratores vel per maiorem partem ipsorum; que pena tociens comittatur quotiens contrafactum esset per aliquam partem, racto semper manere pacto et pronunciato; et pena comissa semel et pluries petita vel non petita, exacta vel non exacta remaneat[4] senper et[5] supra. Que pena, vel pene comissa vel comisse sit medietas partis observantis et allia comitis de Sabaudia qui pro temporibus esset et cetera.

Eodem anno et indictione ac die, presentibus dictis testibus. Cum quam plurime questiones verterentur vel verti sperarentur inter Petrum Barachum civem Taurini, sindicum universitatis Taurini, nomine ipsius universitatis ex una parte, et Guiglelmum Longum de Monte Calerio sindicum universitatis Montis Calerii, nomine dicte universitatis Montis Calerii ex allia, de quibus sindicatibus constat per publica instrumenta facta per Fredericum Luriam notarium silicet instrumentum sindicatus Petri Barachi anno currente M° II^c LXXXV, die iovis XVIIII mensis aprillis, indictione terciadecima, instrumentum sindicatus[6] Guillelmi Longi dicti factum fuit per Matheum Piperarium notarium M° II^c LXXXV, die XVI mensis iulli, indictione XIII^a; que questiones tales erant: petebat namque dictus sindicus Taurini et asserebat nomine dicte univerisitatis Taurini quod fines Dovaxi erant et esse debebant in fines et de finibus dicte universitatis; quos fines dicebat dictus sindicus predicto nomine durare debere et se extendere usque ad pontem Montis Calerii citra Padum, usque ad aquam que vocatur Sangonum et usque ad rivum Gambarerium; et e contrario dicebat et asserebat dictus sindicus Montis Calerii, nomine ipsius universitatis, predicta vera non esse, ymo dicebat et asserebat predicto nomine fines Dovaxi esse de finibus Montis Calerii, tam citra Sangonum quam ultra et longo tempore et longissimo tempore posidisse et allie quam plures questiones, tam occaxione finium dictarum quam aliarum occaxionum. De quibus omnibus superius nominatis et de allis que predicta occaxione vel occaxionibus alliquibus aliis sunt vel esse possent inter predictas partes, compromisserunt sese ad invicem in nobilem virum dominum Iblonem vicecomittem Vallis Auguste et vicarium Pedemontis, et in nobilem dominum Iohannem Pogium iuris peritum, Bertolotum Mallamenam cives Taurini et dominum Nicholinum Duchum iuris peritum, Petrum Castagnum de Monte Calerio, tam quam in arbitros et arbitratores et amicabilles, compositores de quorum compromisso constat per publica instrumenta facta eodem die per Fredericum Luriam notarium curie Taurini, et per Matheum Lafrancum notarium de Monte Calerio. Qui supradicti arbitratores existentes omnes presentes in una concordia vel maior pars ipsorum, futes[7] visis et auditis et intellectis et omnibus deffensionibus, probationibus, allegationibus utriusque partis et habita super hiis diligenti examinatione et tractatu, habito consilio proborum virorum in hac parte consulencium volentes, predictas questiones de plano sine strepitu iudiciario sopire et determinare pro bono pacis concordie ne de cetero occaxionibus predictis possint inter dictas partes contentio alliqua exorire, dixerunt et pronuntiaverunt et arbitrati fuerunt in primis quod fines predicti Doaxi sint et esse debeant de finibus et universitatis Taurini usque in medium aque Sangoni sicut aqua labitur et desendit in Padum vivum ex parte Taurini; ultra vero medium dicte aque dicti Sangoni ex parte illorum de Monte Calerio sint et esse debeant predicti finis Doaxii universitatis Montis Calerii ex parte sua. Item quod de posessionibus omnibus quas habent illi de Monte Calerio infra fines universitatis Taurini debeant et teneantur solvere et solvant taleas et fodra in Monte Calerio eo modo illi de Taurino de possessionibus quas habent in finibus Montis Calerii, in Taurino et non in Monte Calerio. Et si contingeret quod sindicus universitatis Taurini, nomine dicte universitatis, requirere vellet universitatem Montis Calerii quod ipsa univesitas cederet iura que habet vel habere posset in possessionibus illorum de Taurino sitis in territorio Montis Calerii, occaxione allicuius tallee vel fodri, teneatur illud facere; eodem modo universitas Taurini facere si requisita fuerit per universitatem Montis Calerii, salvis possessionibus omnibus de quibus actenus solvi consuetum est in Taurino et in Monte Calerio. Item quod illi de Monte Calerio qui habent possessiones aliquas infra fines civitatis Taurini possint, si voluerint, ponere unum custodem vel plures qui custodiant possessiones de Monte Calerio, qui iurent in manibus iudicis Taurini, accusare bona fide et accusationes facere in Taurino. Et illud idem facere possint illi de Taurino qui habent possessiones aliquas in finibus Montis Calerii, salvis campariis generalibus. Item quod si alique persone de Taurino vel universitas Taurini voluerit dicere quod habent aliquod ius in possessionibus quas habent illi de Monte Calerio in finibus qui dicuntur Doaxii ex parte Taurini usque[8] Sangonum, debeant dominus Rufinus Borgexius et dominus Nicolinus Duchus de Monte Calerio audire et diffinire sina datta et alliquo strepito iudiciario de plano et dictum officium durare debeat usque ad unum annum. Et si concordare non possent vel nollent predicta refferrantur vicario Pedemontis qui pro temporibus essent, qui predicta diffiniat vel allii diffiniendo comittat. Et si infra predictum annum illi de Taurino vel universitas de Taurino non moverint questionem et negligentes fuerint in non petendo eorum iura, si quod putant habere in possessionibus quas tenent illi de Monte Calerio in finibus Dovaxii usque Sangonum ex parte Taurini, infra predictum tempus non possint aliquas questiones movere illis de Monte Calerio, usque ad quinquenium; quod quinquenium incipiat demum et elapso predicto anno et ex inde non obstantibus aliquibus ordinamentis universitatis Taurini ius comune servetur. Item quod illi de Monte Calerio possint ad eorum liberam voluntatem omnes fructus et godias quos vel quas habuerint in possessionibus suis existentibus in finibus Taurini ducere et portare apud Montem Calerium sine impedimento et contraditione universitatis Taurini; et illud idem possint facere illi de Taurino de fructibus et godiis quos et quas habuerint in eorum possessionibus sitis in finibus Montis Calerii. Item quod illi de Monte Calerio possint in finibus ex parte Taurini ultra aquam Sangoni in finibus Doaxii pasturare tantum cum bestiis quas ducerent ad campum causa laborandi et in eorum propris possessionibus ad eorum liberam voluntatem cum quibuscumque bestiis sine dampno aliquo; et si portarent fimum vel ducerent bladum vel fenum possint ubique sine dampno pasturare et illud idem possint facere illi de Taurino in finibus Montis Calerii ultra aquam Sangoni. Item quod licitum sit cuilibet persone que velint ducere mercandiam aliquam per fines Montis Calerii extra Montem Calerium set terram muratam aput Taurinum, possint eam ducere et portare sine impedimento universitatis Montis Calerii solvendo pedagia consueta. Item quod omnes persone que ducere voluerint et portare mercandiam aliquam apud Montem Calerium per fines civitatis Taurini extra terram muratam, possint facere sine impedimento universitatis Taurini; et quod illi de Monte Calerio possint ad eorum liberam voluntatem ducere et portare mercandiam per fines civitatis Taurini solvendo pedagia consueta extra civitatem muratam sine impedimento dicte universitatis; et illud idem possint fecere illi de Taurino per fines Montis Calerii. Item quod universitas et quilibet de Taurino possit sive possint capere pedagium ultramontanum in omnibus locis et ubique in quibus actenus capere non consueverunt, non obstantibus supra pronuntiatis. Item quod illi de Monte Calerio de possessionibus quas habent in finibus Taurini solvant camparis taurinensibus tantum quantum solvunt illi de Taurino et non plus; et illi de Taurino camparis de Monte Calerio tantum quantum solvunt illi de Monte Calerio de posessionibus quas habent in finibus Montis Calerii. Predicta omnia pronuntiaverunt et arbitrati fuerunt arbitratores predicti, salvo iure dictarum si quod habent in predictis. Et ego Matheus Lafrancus, notarius de Monte Calerio, hanc cartam rogatus subscripsi.

Anno nativitatis Domini millesimo quadringentesimo sexagesimo sexto, indicione quartadecima, die vero secunda mensis septembris. Actum in Monte Calerio taurinensis diocesis, videlicet in palatio comunis et ad bancum iuris dicti loci Montis Calerii, presentibus ibidem nobilibus et discretis viris Guiglelmo Vastalla et Egidio Topelli burgensis dicti loci, testibus ad hoc vocatis specialiter et rogatis. Presens suprascriptum transuptum sive exemplum copiatum et exemplatum per me Gabrielem Bauduchi notarium publicum de Monte Calerio, de proprio originali transactionis instrumento non habito, non canzellato nec alliqua sui parte suspecto, sed omni prorsus vitio et suspitione carente receptoque, et in publicam formam levato, subscripto et tabellionato per Matheum Lafranchi condam publicum notarium de Monte Calerio, nobilli et egregio Stephano de Fango honorabili vice[canoni]no dicti loci Montis Calerii sedenti supra bancho iuris sollito pro tribunali et loco iuridico instantibus, tamen ad hoc nobis sindicis comunitatis et hominum dicti loci Montis Calerii; insinuatum et in ipsius domini vicecanonici presentia per me ipsum Gabrielem Bauduchi notarium subsignatum et egregios viros Iohannem Raveti, Ludovicum de Novo et Iohannem Raynerium de Ramatiis etiam notarios publicos subsignatos dilligenter ad et cum proprio originali instrumento predesignato lectum fuit ascultatumque dilligenter et debite collationatum. Cumque prefatus dominus vi(ce)canonicus ut suprasedens pro tribunali transuptum ipsum sive exemplum ad proprium originale instrumentum ut promittitur collationatum et ascultatum audiverit, viderit et cognoverit ac innoverit ad invicem concordare et per ordinem nullo addito vel minuto quod substantiam muttet vel intellectum variet, instantibus quibus supra, et ut eodem exemplo de cetero tamquam autentico fides plenaria proprio adhibeatur eidem si quid exemplo sedendo notaris pro tribunali et huiusmodi actui suam curiemque et comunis Montis Calerii auctoritatem interponit periter et decretum iubsitque illud per nos iamdictos et subsignatos notarios et quemlibet nostrum subriscribi et signus nostri tabellionatus officii roborari in fidem et robur ac testimonium omnium premissorum.

(ST) Et ego Ludovicus de Novo, publicus imperiali auctoritate nottarius de Monte Calerio, quia transsumptum sive exemplum subscriptum, exemplatum et accopiatum per Gabriellem Bauduchi notarium publicum infrascriptum coram prefato domino vicecanonico ut supra sedente pro tribunali unaacum infrascriptis Iohanne Raveto, Iohanne Raynerio de Ramatiis et Gabrielle Bauduchi notaris subscriptis ad publicum originale ipsius exempli instrumenti quod vidi et palpavi subscriptum et tabellionatum ut supra legitur, ascultavi et dilligenter collationavi, illudque cum originali suprascripto concordare inveni. Quiaque huiusmodi collationi et interpositioni decreti unaacum testibus et notariis suprascriptis et infrascriptis presens vocatus interfui; ideo hinc exemplo de mandato prefati domini vicecanonici propria manu me subscripsi notario appositione solliti signi mei tabellionatus in fidem et testimonium premissorum ac veritatis.

(ST) Et ego Iohannes Raynerius de Ramatiis de Monte Calerio, publicus imperialli auctoritate notarius, suprascriptum transumptum sive exemplum copiatum et exemplatum per Gabriellem Bauduchi ut notarium publicum de Monte Calerio subsignatum coram prefato domino vicecanonico ut supra sedente pro tribunalli unaacum supra et infrascriptis testibus et notariis ad proprium originalle instrumentum quod vidi et palpavi debite subscriptum et thabellionatum fideliter transsuptum et collationatum ad invicem concordare inveni huiusmodique decreti interpositioni unacum testibus vocatis presens fui vocatus; ideo hic me propria manu subscripsi cum appositione soliti signi mey thabellionatus officii in testimonium veritatis.

(ST) Et ego Gabriel Bauduchi de Monte Calerio, publicus imperiali auctoritate notarius, quia presens suprascriptum exemplum sive transumptum de proprio originali instrumento debito modo subscripto et tabellionatus in hanc publicam formam transumpsi propria manu et copiavi; quiaque coram prefato domino vicecanonico et testibus subscriptis instantibus sindicis civitatis Montis Calerii, unaacum prenominatis egregiis viris Ludovico de Novo, Iohanne Raynerio de Ramatiis etiam notariis publicis de Monte Calerio, facta dilligenti collatione et ascultatione ad dictum originale instrumentum utriumque ad invicem concordare inveni, nullo addito vel minutto quod substantiam muttet, interpositioni quoque de acti huiusmodi presens interfui vocatus iubsusque inde ut ipsi exemplo tamquam autentico fides plenaria adhibeatur; ideo hic propria manu me subscripsi cum appositione solliti signi mei tabellionatus in testimonium veritatis. Datum ut supra.